برخلاف آنچه همه درباره دیابت شنیدهاند و گاهی هم دهانبهدهان میچرخد، دیابت اصلا بیماری خطرناکی نیست. در صورت ابتلا کودک به دیابت، در اولین گام، والدین باید با فرزندشان ارتباطی صحیح برقرار کنند، که البته مرز باریکی بین مراقبت صحیح و مراقبت آزار دهنده وجود دارد، که چگونگی دست یافتن به این تعادل بسیار حائزاهمیت است.
نکته مهم: با مدیریت صحیح دیابت هیچ خللی در زندگی کودکان ایجاد نمیشود.
.
بهترین برخورد با کودکان دیابتی
تصور عموم بر این است که کودکان درکی از مسائل ندارند و وقتی اتفاقی میافتد، چه برای خود کودک و چه برای اعضای دیگر خانواده، متوجه نمیشوند، در صورتی که اینطور نیست، وقتی به پدر و مادری میگویند فرزندشان دیابت دارد، فشار روانی زیادی به آنها وارد میشود، فشاری که قابل پنهان کردن نیست و هر چقدر هم خودکنترلی وجود داشته باشد، بخشی از آن بروز داده میشود، که میتواند کودکان را دچار افسردگی و خشم شدید و یا مشکلات اضطرابی کند. والدین افسرده و مضطرب هرگز نمیتوانند والدین باکفایتی باشند و به درستی از فرزندان خود را حمایت کنند.
نتیجه این عدم پذیرش و اضطراب را کودک در رفتار والدینش میبینند و دچار مشکلات بیشتری میشود؛ آنتنهای هیجانی کودکان خیلی قوی هستند، یک کودک ۳ ساله کاملا میفهمد حال مادرش مثل قبل نیست و ماجرا را اینطور تعبیر میکند که اتفاق بدی افتاده که او مسببش بوده و عذاب میکشد، وقتی میبیند مادرش هر بار با چشم پر از اشک به او انسولین تزریق میکند، میفهمد مشکلی وجود دارد، کودک فکر میکند کار بدی انجام داده و همین احساس گناه باعث افسردگیاش میشود و کنترل قندخون را پیچیده و سخت میکند؛ کودک بههم میریزد و دیگر به دستورهای تغذیهای و ورزشی توجه نمیکند.
در این شرایط شروع میکند به لجبازی! میداند نباید بستنی بخورد اما تقاضای بستنی میکند، غذایش را نمیخورد یا غذای دیگران را به زور از آنها میگیرد، ورزش نمیکند، درس نمیخواند و همه اینها زنگ خطرهای افسردگی است که باید جدی گرفته شود، پدر و مادرها باید بدانند اگر احساس افسردگی میکنند یا اضطراب دارند، حتما پیش مشاور بروند، اگر میخواهند دیابت فرزندشان کنترل شود، اول از همه باید بتوانند سلامت روان خود را حفظ کنند.
.
بهترین رفتار چیست؟
خانواده یک جنبه مهم در زندگی کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت است، در این زمان صحبت کردن و گوش دادن به کودکان و سعی در برقراری ارتباط با آنها مهمتر از همیشه است.
◉ هنگام گفتگو با کودک از کلمات و لحن عصبانی و قضاوتی خودداری کنید، به کودک اطمینان دهید با همراهی یکدیگر از پس این مشکل برخواهیدآمد.
◉ هنگامی که قند خون کودک بالا میرود؛ باید سعی در حفظ آرامش خود کنید، بر روی راه حل مناسب تمرکز کرده وبعد اقدامات لازم را انجام دهید.
◉ والدین کودکان دیابتی لازم است، مراقب حالات منفی صورت خود باشند، هنگامی که قند خون خارج از محدوده را میخوانید، تلاش کنید ناامید و یا وحشت زده به نظر نیایید، کودک میتواند حالات چهره را بخواند و ممکن است احساس کند زمانی که قند خون او بیش از حد کم یا زیاد است، از او ناامید شده اید و باعث ایجاد حس عذاب وجدان در کودک شود؛ کودکان و نوجوانان پاسخ های شما را به خاطر میسپارند و ممکن است برای اجتناب از واکنش منفی شما درآینده، تصمیم اشتباهی بگیرند.
◉ در هر صورت اشتباهات رخ خواهند داد و مدیریت کامل دیابت غیر ممکن است، بهتر است بدانید سطح قند خون همواره قابل کنترل نیست، اما هدف این است که کودک قند خونش را نزدیک به محدوده معین نگه دارد، تا اختلالی در برنامهی زندگیاش روی ندهد.
◉ با فرزندتان همدردی کنید، خود را جای او بگذارید؛ سعی کنید تصور کنید که فرزندتان چه احساسی دارد، این احساسات ممکن است طیفی گستردهای از احساسات مختلف مانند ترس، غم، خشم و انکار باشد.
.
رفتار والدین با فرزند دیابتی
رژیم غذایی و فعالیت بدنی در کنار مصرف دوز مناسب داروها دو پارامتر مهم در زندگی افراد مبتلا به دیابت است، که وظیفهی مدیریت آن در کودکان مبتلا بر عهدهی والدین است.
.
رژیم غذایی
کودکان مبتلا به دیابت در سن رشد هستند و بدن آنها به مواد غذایی متعدد نیاز دارد، هرگز نباید از لحاظ مصرف مواد خوراکی محدود شوند و برعکس باید از یک هرم غذایی متعادل و متناسب پیروی کنند که همه مواد غذایی با تمامی تنوع موجود در آن گنجانده شود.
هرم غذایی کودک باید حاوی کربوهیدرات، پروتئین و فیبر، سبزیها، ویتامینها باشد. درباره تغذیه این کودکان نباید میان وعده فراموش شود چراکه مصرف میان وعده قند خون را تنظیم و از نوسانات آن جلوگیری میکند.
نکته مهم: بهتر است مصرف غذاهای کم حجم با کالری بالا مثل فستفودها، سس، شیرینی، شکلات و از این قبیل خوراکی ها کاهش دادهشود.
.
فعالیت بدنی
متخصصین دیابت و تغذیه همواره افراد مبتلا به دیابت را به انجام فعالیت بدنی منظم توصیه میکنند، تمرینات کششی و آیروبیک میتوانند پیشنهادهای مناسبی باشند.
.
تمرینات کششی
تمرینات کششی قابلیت انعطاف را افزایش می دهند.
.
تمرینات آیروبیک
انجام تمرینات هوازی حداقل به میزان روزانه ۳۰ دقیقه برای حداقل ۵ روز در هفته فواید بسیاری دارد.
.
سلامت روان کودکان دیابتی
وقتی جسم کودکان بیمار، اما روانشان سالم باشد، مشکلاتشان به مراتب کمتر خواهدبود و حتی عوارض خیلی کمتری در آینده میتواند برای آنها ایجادکند، اما اگر کودکی در کنار دیابت، عوارض روانشناختی مثل اضطراب، کمبود اعتمادبهنفس، مشکل در برقراری رابطه اجتماعی، افسردگی و… داشته باشد، مشکلاتش چندین برابر میشود.
برای جلوگیری از این قبیل مشکلات والدین باید وقت بیشتری را به کودکان اختصاص دهند و اجازه ندهند که بیماری دیابت مانعی در ایجاد شادی و نشاط کودکانه در آنها شود.
نمیشود کودکان را به خاطر دیابت از مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و گروهی مدارس حذف کرد، بلکه لازم است با آموزش صحیح و برنامهریزی مناسب برای عادیسازی زندگی آنها تلاش کرد، تا از هیچ مناسبت و برنامهای جدا نشوند و لذت کودکی را از دست ندهند.
.
ضرورت تست قند خون
لازم است قند خون کودک قبل از تزریق انسولین در وعدههای اصلی اندازه گرفته شود، که از کم یا زیاد بودن انسولین مطمئن شویم؛ حال اگر کودک ناهار خود را در مدرسه میخورد، باید این آموزش به مربی داده شود؛ افزایش قند خون در کودکان دیابتی بسیار خطرناک است، این کودکان اگر در زمان مناسب انسولین نگیرند دچار افزایش شدید قند خون میشوند و به سمت کما پیش میروند.
ازعلائم افزایش قند خون کودک باید به مواردی همچون خوابآلودگی، بیحالی و بویی که از دهان کودک بیرون میآید اشاره کرد. این علائم نشان میدهد که یا انسولین کودک فراموششده یا دوز تزریقی آن کم بوده است که بهتر است با مشاوره از پزشک میزان انسولین تزریقی افزایش یابد.
.
منابع :
.https://nooshdaroo.net
